Gaziantep’te Bulunan En Eski 3 Çeşme

Gaziantep’te özellikle Osmanlı döneminde imkanlar el verdiği ölçüde her mahalleye ihtiyacını karşılamak amacıyla bir çeşme yapılmıştır.

Bu su yapıları genelde mahalle içinde merkezi bir konumda küçük bir meydancıkta yer almıştır. Kentte oluşturulan su sistemi, evlerin altından geçen ve “Livas” adı verilen su yolları ile her eve içme ve kullanma suyu ulaşmasını olanaklı kılmıştır. Bu nedenle meydan ve duvar çeşmelerine konut alanlarında fazla ihtiyaç duyulmamıştır.

Özellikle ticaret dokusunun yer aldığı bölgelerde gün içi nüfusun yoğunluğu nedeniyle çeşmeler daha fazla yapılmıştır. İlimizde bulunan çeşmelerin bazıları; Nuribey Çeşmesi, Demirligane Çeşmesi, Arasta Çeşmesi, Hüseyin Paşa Çeşmesi, Kumandan Çeşmesi, Gümüş Kastel, Şehreküstü Çeşmesi vb.

Hüseyin Paşa Çeşmesi

Gaziantep Gaziler Caddesi’nde Darendeli Hüseyin Paşa ile Antep nakib-ül-eşraf kaymakamlarından Hacı Ömer oğlu Hacı Mehmet’in 1747 yılında yaptırmış olduğu hamamın bitişiğindedir. Halk arasında bu çeşmeye Köse Mustafa ismi verilmiştir. Çeşme Gaziantep’in yöresel siyah ve beyaz taşlardan dikdörtgen tek yönlü olarak yapılmıştır. Ayna taşı dışında çeşme üzerinde herhangi bir bezemesi bulunmamaktadır.

Kale Çeşmesi

Gaziantep Kale Mahallesi’nde bulunan Kale Çeşmesi 1611 tarihinde yapılmıştır. Banisinin ismi bilinmemektedir. Çeşme dört ayak üzerinde kubbeli olup, kubbenin altında mermer su teknesi bulunmaktadır. Çeşme üzerinde herhangi bir bezeme bulunmamaktadır.

Demirligane Çeşmesi

Demirligane çeşmesinin mevcut mimarisi yakın zamanda yapılmıştır. Eski resimlerine bakıldığında çeşmenin kesme taştan yapıldığı ve kitabesinin olduğu görülmektedir. Kitabesinde yapım tarihi 1592 onarım tarihi ise 1959 yazmaktadır. Dikey bandı iki sütunun taşıdığı iç içe beşik kemerli niş içinde musluk yeri yapılmış ve çeşme akar durumdadır. Yanlış onarımlar ve boyamalarla orijinal görüntüsünü kaybetmiş olmasına karşın yerini koruması bakımından önemli bir çeşmedir.