Gaziantep: “Fırat Nehri Hakkında”

Erzincan’ın Akyurt beldesinde Karasu Çayı ile Tuzla Çayının birleşmesinden sonra Fırat Nehri’nin akışı başlar.

Tarihte bir çok savaşa konu olan Mezopotamya’yı oluşturan Dicle Nehri ile birlikte iki nehirden biri olan Fırat nehri Basra Körfezine dökülür. Ortadoğunun hayat kaynaklarından biri olan Nehir Türkiye’ninde önemli nehirleri arasında yer alır.

Ülkemizin en önemli nehirlerinden bir tanesidir. Gerek sulama alanında gerekse elektrik alanında ülkemiz ekonomisine büyük katkı sağlayan akarsuyumuzdur.

Fırat nehri önemi itibariyle bir çok filme konu olmuş, bir çok kişiye isim vermiş nehirlerdende bir tanesidir. Fırat nehrinin uzunluğu yaklaşık 2800 kilometre olup, bu uzunluğun 1263 kilometrelik kısmı ülkemizde bulunmaktadır.

Fırat nehri ülkemizde debi bakımından ilk sırada yer alan akarsudur. Ülkemizde su potansiyelinin en yüksek olduğu akarsu olması nedeniyle yukarıda verdiğimiz gibi hem enerji hemde sulama alınında çok önemli bir yer tutmaktadır.

Fırat nehrinin birkaç özelliğine değindikten sonra hangi illerden geçtiği ve hangi üzerinde hangi barajların bulunduğu bilgisini verelim.

Fırat Nehri Özellikleri:

Uzunluğu 2800 kilometre olan bu akarsuyun ülkemizdeki uzunluğu 1263 kilometre, Suriye sınırları içindeki uzunluğu 710 kilometre, Irak sınırları içindeki uzunluğu ise 827 kilometredir. Yani Fırat nehri toplam olarak 3 ülkeden geçmekte olup bunlar Türkiye, Suriye ve Irak ülkeleridir. Irak ülkesinde Basra Körfezi’ne dökülmektedir.

Irak sınırları içerisinde Dicle Nehri ile birleştikten sonra Basra Körfezi’ne dökülmektedir. Ve Dicle ile birleşerek oluşturdukları bölgeye ise “Şatt’ül Arab” ismi verilmiştir.

Fırat Nehrinin önemli kolları şunlardır:

Murat Nehri,

Karasu Nehri

Tohma Nehri,

Çaltı Nehri

Peri Nehri

Munzur Çayı

Fırat Nehri Hangi İllerden Geçer?

Erzincan

Tunceli

Elazığ

Malatya

Diyarbakır

Adıyaman

Gaziantep

İllerinden geçer. Aynı zamanda Gaziantep – Şanlıurfa il sınırlarının bir bölümünü belirleyen nehirdir. Nehir Gaziantep Karkamış Sınır Kapısının yaklaşık 2 km doğusundan Türkiye’yi terk ederek Suriye’nin Cerablus kasabasına geçiş yapar.

Nehir Türkiye’den ayrıldıktan sonra sırasıyla Suriye ve Irak’tan geçtikten sonra Basra’da Dicle nehri ile birleşerek Basra Körfezine dökülür. Fırat ile Dicle’nin birleştiği bölgeye Şattülarab denir.

Nehrin Türkiye’deki ortalama debisi (suyun taşımış olduğu su miktarı) 12.570 ft³/s’dir. 

Nehir Üzerindeki Üzerindeki Barajlar

Türkiye’de Fırat nehri üzerine 5 adet baraj kurulmuştur.  Bu barajların toplam kurulu gücü 6.396 MW olarak hesaplanmıştır. Türkiye’nin en büyük 3 barajı Fırat Nehri üzerine kuruludur.

Keban Barajı – Elazığ

Kamuya ait olan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından işletilen santral 1.330 MWe kurulu gücü ile Türkiye’nin 10. Elazığ’ın ise en büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye’nin 3. büyük Hidroelektrik Santrali’dir.

Karakaya Barajı – Diyarbakır, Çüngüş

Kamuya ait olan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından işletilen Karakaya Barajı 1.800 MWe kurulu gücü ile Türkiye’nin 3. Diyarbakır’ın ise en büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye’nin 2. büyük Hidroelektrik Santrali’dir.

Atatürk Barajı – Şanlıurfa, Bozova

Kamuya ait olan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından işletilen santral 2.405 MWe kurulu gücü ile Türkiye’nin 2. Şanlıurfa’nın ise en büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye’nin en büyük Hidroelektrik Santrali’dir.

Birecik Barajı – Şanlıurfa, Birecik

Kamuya ait olan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından işletilen santral 672 MWe kurulu gücü ile Türkiye’nin 30. Şanlıurfa’nın ise 2. büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye’nin 5. büyük Hidroelektrik Santrali’dir.

Karkamış Barajı – Gaziantep, Karkamış

Kamuya ait olan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından işletilen santral 189 MWe kurulu gücü ile Türkiye’nin 85. Gaziantep’in ise en büyük enerji santralidir. Tesis ayrıca Türkiye’nin 26. büyük Hidroelektrik Santrali’dir.