REM Nedir? REM Uyku Bozukluğu

Uykunun rüyada geçirildiği kısmına “REM uykusu” adı verilir. Sabah uyanıldığında hatırlanılan ve akla gelen rüyalar,

REM uykusu anında görülen rüyalardır. REM uykusu sırasında noradrenalin, histomin gibi çeşitli hormonların üretimi azaldığından dolayı beyin dinlenmekte ve beyin hücrelerinin yenilenmesi sağlanmaktadır. Tahmin edilenin aksine REM uykusunda kalp atışı yani dolayısıyla nabız azalmayıp hatta arttığından dolayı vücut neredeyse uyanıkken harcadığı kadar enerji harcar. Uykuda geçirilen sürenin yaklaşık 1/5’lik bir kısmını REM uykusu oluşturmaktadır.

REM Uykusunda Olunduğu Nasıl Anlaşılır?

Uyuyan kişinin göz kapakları kapalı durumdayken gözleri hızlı bir şekilde hareket halinde ise kişi REM uykusu evresindedir. Eğer kişi tam bu sırada uyandırılırsa gördüğü rüyaların tamamına yakınını hatırlaması olasıdır.

Normal bir uyku esnasında ortalama olarak 4-7 defa arası REM uykusu yaşanabilir. REM uykusu esnasında nabız ve kan basıncı yükselip artarak sürekli bir değişim halinde olacaktır. REM uykusunda olan kişinin kasları tamamen gevşer ve bu suretle hareket etmez.

REM uykusuna geçmeden önce bilinçsizce hareket edebilmek mümkündür. Fakat böyle bir durum REM uykusu sırasında imkansızdır. Bu duruma “REM felci” adı da verilmektedir. Bu evrede vücut her ne kadar hareketsiz olsa da tam tersi oranla zihinsel faaliyetler oldukça aktiftir.

REM Uykusunu Bozan Durumlar Nelerdir?

Aşırı alkol tüketimi ve yorgunluk hali REM uykusuna geçişi engelleyebilecek faktörler arasındadır. Ek olarak uyku apnesi rahatsızlığı olan kişiler de REM uykusuna geçişte sıkıntı yaşayabilirler.

REM Uykusunun Evreleri Nelerdir?

REM uykusunda sıralanabilecek bir evre bulunmamakla birlikte uykunun kısımlarına göre yaşanılan REM uykusu süresi değişiklik gösterebilmektedir. Örneğin uykunun ilk saatleri 15 ila 20 dakika arası REM uykusu gerçekleşirken sabaha karşı 45 dakika kadar gerçekleşmesi mümkündür.

REM Uykusu Ve Non REM Uykusu Nedir?

Beden uyku halinde olsa bile beyin her zaman olduğu gibi aktif bir şekilde işlevini sürdürmektedir. Herhangi bir rahatsızlığı bulunmayan yetişkin bir birey 8 saatlik uykusu boyunca 2 uyku evresi arasında döngü yaşamaktadır. Bu birey uykusunda REM (Rapid Eye Moment) ve NON-REM (Non Rapid Eye Moment) adındaki iki evreyi “REM/NON-REM” şeklinde 4-5 sefer şeklinde döngü halinde yaşamaktadır.

NON-REM Döngüsü

Bazı mecralarda “yavaş uyku” olarak da bahsi geçen Non-REM evresi, hızlı olmayan göz hareketleri anlıma gelmektedir. Non-REM evresinde günlük hayatın getirdiği yorgunluk giderilir ve bazı fiziki hasarlar onarılır. Uyku halinin 3/4’lük bir kısmını Non-REM uykusu oluşturur. Faz adı verilen, kademeli bir şekilde derin uykuya geçilen 4 periyottan oluşur. 1. ve 2. fazlar uykunun tam anlamıyla derinleşmemiş evrelerini oluşturur. 3. ve 4. fazlar ise uykunun derin evreleri olarak bilinir. Bu evrelerde görülen rüyaların büyük bir kısmı hatırlanmayacaktır.

• 1. Faz

Uykuya geçiş evresine verilen addır. Bu evrede kaslar gevşemeye başlar. Yavaş ve çift yönlü göz hareketleri gerçekleşir. Gecenin farklı evrelerinde meydana gelir.

• 2. Faz

Yavaşça devam eden göz hareketleri bu fazda da sürmektedir. Kasların aktifliği bir kademe daha düşer. Beyinde “teta” adı verilen dalgalar yayılmaya devam eder.

• 3. Faz

Uyku artık derin bir hal almaya başlar. Beyinde “delta” adı verilen dalgalar gözlemlenir. Kas faaliyetlerinin büyük bir kısmı azalmıştır. Bazı zamanlar yavaşça devam eden göz hareketleri gerçekleşebilir.

• 4. Faz

Bir önceki fazda gözlemlenen delta dalgaları uykunun yarıya yakın bir kısmını oluşturması halinde 4. fazdan bahsedilebilir.

REM Döngüsü

Bu evrede kişinin beyni uyanık halde olduğu gibi aktif bir şekilde çalışmaktadır. Hızlı göz haraketleri anlamına gelen REM evresinde vücut kısa süreli bir felç durumundadır. Hatırlanılan rüyaların çok büyük bir kısmının görüldüğü bu evre kişiyi yeni güne hazırlar. Non-REM evresinde ise daha kısa süren ve siyah-beyaz tonlarında görülen anlamsız rüyalar görülür. Bu durumun tersine REM evresinde daha canlı, renkli ve genelde gerçekleşmesi mümkün olmayan rüyalar görülür.

Rem Uykusu Davranış Bozuklukluğu Nedir?

Normal şartlar altında uyku halinde iken vücut hareket etmez ve rüyada görülen koşma, konuşma gibi fiillerin hiçbiri gerçek hayatta gerçekleşmez. Bu duruma “fizyolojik uyku felci” adı da verilir

REM uykusu davranış bozukluğu rahatsızlığı bulunan kişilerde REM uykusu bozulur ve kişi rüyada gerçekleştirdiği fiilleri eş zamanlı olarak gerçek hayatta da gerçekleştirir. Rüyalarda sıkça görülen köpek kovalaması, tekme atma, yüksek bir yerden düşme gibi fiiller gözlemlenebilir. Bu rahatsızlığa sahip kişiler aynı şekilde gerçek hayatta da duvara yumruk atma ve yataktan düşme gibi durumlar yaşayabilir ve bunun sonucunda aniden uyanabilir.

REM uykusu davranış bozukluğu sıklıkla Parkinson hastalarında ve bazı nörolojik rahatsızlıklardan muzdarip olan kişilerde sıklıkla gözlemlenebilir. Hatta REM uykusu davranışbozukluğu bu tip hastalıkların ortaya çıkmadan ki ilk habercisi olabilir.

REM uykusu davranış bozukluğu herhangi bir hastalığa bağlı olmadan da meydana gelebilir. Bu durum ilaçlar ile düzenlenebilir, böylelikle kişinin rahat etmesi ve çevresine verecek zararların önüne geçilmesi sağlanabilir.