Kozmetik ve Makyajın Zararları Nelerdir?

Her çağda ve her dönemde ön planda olan ve önemini kaybetmeyen görsellik, günümüzde de aynı önemini korumakla birlikte, her geçen gün bir yenisi eklenen kozmetik ürünlere olan ihtiyacı da maksimum düzeylerde tutuyor.

Her ne kadar “iç görünüş”ün daha önemli olduğu söylense de, aslında hepimiz biliyoruz ki, insanları değerlendirmedeki ilk kriterlerimiz her zaman görsellik olmuştur. Gelişen teknolojik cihazlar; akıllı telefonlar, fotoğraf makineleri, tablet bilgisayarlarla; ilerleyen ve yokluğunun da nefesimizin kesilmesi gibi bir his bıraktığı internetle birlikte, her şeyin dijital ortamda yaşanmasından dolayı her an “izleniyor olmak” da şüphesiz görselliğe prim yaptıran başka bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle her an bir fotoğraf karesinde yer alabilme ve bu karenin kitlelerle paylaşılabilme ihtimaline karşı her an bakımlı olmak zorunda olunduğu hissi de insanları güzel görünmeye koşullandıran bir başka unsur olarak ifade edilebilir.

Kozmetiğin Tarihçesi

Kelime anlamı olarak kozmetik; “güzellik ve bakım sağlamak amacıyla kullanılan ürünlerin tümü” olarak ifade edilebilir. Kozmetik ürünler genel olarak kadınlar tarafından kullanılsa da, son zamanlarda çıkan yeni ürünlerle erkekler de kendilerini kozmetik dünyasına ister istemez kaptırdı denilebilir.

Arkeolojik çalışmalarda elde edilen bulgulara dayanarak, kozmetik ürünlerin kullanımının eski uygarlıklara kadar uzandığını söylemek mümkün. Arkeolojik kazılarda rastlanan kalıntılar, kozmetik malzemelerin konulduğu düşünülen kaplar ve ayna yerine kullanıldığı düşünülen cilalanmış metaller kozmetiğin varlığının çok eskilere dayandığını kanıtlar nitelikte.

Birçok kaynakta Eski Mısırlı kadınların, gözlerinin altını yeşile ve kirpiklerini ise siyaha boyadığı; kına kullandıkları ve kınayı da saç ve tırnak boyası olarak kullandıkları; hayvansal yağlardan elde edilen kremler kullandıkları belirtiliyor. Babil medeniyetinde ise insanların yüzlerini beyaza ve kırmızıya, dudaklarını da yine kırmızıya boyadıkları; İranlı kadınların da kirpiklerini boyadıkları ifade ediliyor. Başka kültürlerde de benzer durumların yaşandığı söyleniyor. Roma medeniyetinde kozmetik kullanımının az olduğu ve Romalıların Akdeniz ülkelerini fethiyle birlikte çeşitli kozmetik ürünlerin Roma toplumuna girdiği de belirtiliyor.

Rönesans Dönemiyle Kozmetik Kullanımı Arttı

Kozmetik ürünlerin kullanımı, Hristiyanlıkla birlikte azalmıştır; ancak bu durum haçlı seferlerinden sonra tekrar artmış ve Rönesans Dönemi’nde ise gelişme sağlanmıştır. İtalya’da ve Fransa’da hem kadınlar hem de erkekler kozmetik kullanmışlardır. 19. yüzyılda ise boya maddelerinin geliştirilmesi, kozmetik ürünlere de yansımıştır. Televizyon, film ve resimli dergilerin yaygınlaşmasıyla birlikte, kozmetik sanayisinin de geliştiği belirtiliyor.

Kozmetik ve Makyaj Ciddi Sağlık Sorunlarına Neden Olabilir

Güzel ve bakımlı görünmenin doğal ve insan sağlığına zararsız birçok yolu olsa da, pırıltılı ambalajlarıyla piyasaya sunulan, birbirinden renkli kozmetik ve makyaj dünyası insanlara daha cazip geliyor; ancak kullanmaktan vazgeçilemeyen bu ürünlerin, özellikle kadınların vazgeçilmezi olan makyaj malzemeleri ve kozmetiklerin görsellikte sunduğu avantajları, sağlığa zararlı olmaları nedeniyle dezavantaja dönüşüyor. Bu ürünlerin sağlığa zararlı olmasının en önemli nedeni olan ve raf ömrünün uzun olması için üretiminde kullanılan paraben ve benzeri koruyucu maddelerin kanserojen etki gösterdiği, yapılan bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Bu nedenle uzmanlar, bu malzemelerin kullanılmaması gerektiğini ve illa kullanılacaksa da içeriğinin okunarak alınması ve paraben içermeyen ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini vurgulamaktalar.

Saç Dökülmelerine Neden Oluyor

Kozmetik ürünler denilince akla ilk olarak makyaj malzemeleri gelse de, kozmetik; şampuanlar, saç kremleri ve diğer saç bakım ürünleri, nemlendiriciler, parfümler gibi birçok ürünü kapsıyor. Saçlara uygulanan saç bakım ürünleri, özellikle saç kremleri; saç diplerine uygulanabilen şampuanlardan farklı olarak, yalnızca saç uçlarına uygulanması gereken ürünlerdir. Bu ürünlerin saç diplerine uygulanması, içindeki kimyasalların saç köklerine nüfuz ederek saç köklerini zayıflatmasına ve saç dökülmelerine neden olacaktır.

Makyaj Yapmak Cildi Yaşlandırıyor

Kozmetik mağazalarının açılmasıyla birlikte her gün bir yenisi eklenen makyaj ürünleri, giderek bir tüketim çılgınlığına dönüşüyor. Eskiden genellikle özel günlerde yapılan makyaj, kadınlar için artık günlük yaşamın bir parçası haline geldi. Hiç makyaj yapılmasa bile, en azından nemlendirici bir krem sürmeden gün geçirmeyen kadınları bekleyen önemli bir sorun da erkenden yaşlanan cilt. Makyaj ürünleri, ciltteki gözeneklerin kapanmasına ve zamanla gözeneklerde kir ve yağ birikmesine neden olur. Böylece gözenekleri tıkanan cilt nefes alamaz. Bu da ciltte yaşanan sivilce ve akne oluşumuna neden olarak, cilt sağlığını olumsuz etkiler. Ayrıca sağlıksız ve tahriş olan cilt, kırışıklığa neden olur.

Kozmetik Ürünler Doğaya ve Hayvanlara Zarar Veriyor

Düşük maliyetlerle daha yüksek karlar elde etmeyi amaçlayan kozmetik sektörü, üretimde kullandığı maddeleri de bu doğrultuda seçiyor. Genellikle düşük maliyetli oluşundan dolayı suda oldukça zor çözünen sülfatın tercih edildiği biliniyor. Atık sularla doğaya karışan sülfat, akarsuların ve denizlerin kirlenmesine neden oluyor ve doğaya zarar verirken dolayısıyla canlılara da zarar vermiş oluyor; ancak canlılara verdiği zarar bununla kalmıyor. Kozmetik ürünlerin ve makyaj ürünlerinin üretimi esnasında hayvanlar üzerinde test edilmesi, hayvan haklarının yok sayılarak deney amaçlı kullanılmalarına ve doğal yaşam ortamlarından koparılmasına, dolayısıyla hayvanların işkence görmelerine neden oluyor.

Doğal Ürünler Daha Hesaplı

Kozmetik ürünler dışında kullanılabilecek ve yüzde yüz doğal birçok ürünle de kişisel bakım ve güzel bir görünüm mümkün. Kullanılan doğal ürünler hem cilde ve sağlığa zarar vermeden fayda sağlarken, hem de kalıcılığı uzun vadede sağlayacaktır. Bunlara ek olarak doğal ürünler daha hesaplı olduğu için bütçeye de zarar vermeyecektir. Ayrıca gerek kozmetik alışverişi, gerekse makyaj yapımı ve temizlenmesi için ayrılan süre büyük bir zaman kaybı olarak değerlendirilebilir.

Makyaj yaparak sağlığını kaybeden ciltte sivilceler ve çeşitli sağlık sorunları oluşabilir. Makyajın neden olduğu bu durumlardan dolayı cildin sağlıklı görünmesi için, makyajın kapatıcı fonksiyonu kullanılması, makyajın zararının yine makyajla kapatılmaya çalışıldığı bir kısır döngü haline gelecektir.

Çocuk ve Gençler İçin Zararlı

Çocuklar, gelişim süreçlerinde ebeveynlerini rol model almaya öncelikle onları taklitle başlarlar. Özellikle annelerin kullandığı kozmetik ve makyaj ürünlerine olan merakları, zamanla çocukları bu ürünleri denemeye yöneltecektir. Kozmetik ve makyaj ürünleri, çocukların hassas ciltlerinde alerji gibi çeşitli cilt sorunlarına neden olabilir. Bununla birlikte uzmanlar, bu ürünlerin içeriğindeki kimyasal maddeler nedeniyle hormon bozukluklarına neden olabilir ve erken ergenliğe sebebiyet verebilir.

Çocuklar için oldukça zararlı olduğu belirtilen kozmetik ürünlerin, gençlerin de ruhsal ve bedensel sağlıkları için olumsuz etkilerinden de söz ediliyor. İçinde bulundukları yaşları itibariyle, beğenilme duygularının zirve yaptığı özellikle genç kızlar bu durumdan en çok etkilenen gruptur. Beğenilme dürtüsü, gençleri kozmetik ve makyaj ürünlerine yönelmeleri, onları doğal görünümlerine yabancılaştırarak özgüvenlerini yitirmelerine neden olacaktır.